Program Innowacji Pedagogicznej „Arteterapia- działanie poprzez sztukę”
- Opublikowano: czwartek, 23, listopad 2017 12:41
Sztuka jest zapisem ludzkich uczuć, zarówno tych najbardziej radosnych, jak również smutnych. Wychowanie przez sztukę pozwala poznawać świat wszystkimi zmysłami- dotykiem, słuchem, wzrokiem, węchem. Szczególnie ważna jest dla osób niepełnosprawnych, ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się, które w sposób artystyczny starają się wyrazić to, czego nie potrafią zakomunikować słowem.
Działania mające na celu poddanie uczniów zajęciom twórczym wyrabiają w nich pożądane cechy osobowości oraz pobudzają kształtowanie i rozwijanie uzdolnień, mających urzeczywistnić ich zamierzenia i pragnienia.
Terapia za pomocą sztuk plastycznych wyrabia w procesie rewalidacji coraz bardziej pozytywny stosunek do świata, ludzi i samego siebie poprzez intensyfikację przeżyć, odsłanianie nieznanych obszarów rzeczywistości oraz dużą motywację do ekspresji i działań.
Wykorzystywanie elementów arteterapii podczas zajęć stanowić ma dodatkowy komponent w terapii. Elementy arteterapii pomagają zapobiegać pogłębianiu się dysfunkcji, usprawniają zdolności percepcyjno- poznawcze oraz ruchowe, a także pozwalają uzewnętrznić przeżycia. Jest to odreagowanie wewnętrznych napięć, niepowodzeń, frustracji i nagromadzonej agresji.
Wykorzystywane elementy arteterapii obejmują następujące obszary działań: terapia poprzez sztuki plastyczne (malarstwo, rysunek, grafika), muzykoterapia i biblioterapia. Prace uczniów będą mieć charakter twórczy i będą ekspresją własnych uczuć, postaw i wartości.
CELE OGÓLNE
- Usprawnianie zdolności percepcyjno- poznawczych oraz ruchowych.
- Rozładowywanie trudnych emocji a także wyzwalanie pozytywnych, umożliwiających optymalne wykorzystanie możliwości rozwojowych uczniów.
- Stwarzanie możliwości do własnych wypowiedzi za pomocą różnorodnych środków artystycznych.
CELE SZCZEGÓŁOWE
- Doskonalenie sprawności manualnych.
- Usprawnianie motoryki małej.
- Rozwijanie sfery sensorycznej.
- Rozwijanie zainteresowań i uzdolnień plastycznych.
- Uczenie się wyrażania trudnych emocji w sposób społecznie akceptowany.
- Rozbudzanie komunikacji werbalnej i niewerbalnej.
- Podnoszenie poziomu własnej akceptacji.
- Stwarzanie możliwości wypowiadania siebie poprzez wytwory artystyczne.
- Kształtowanie samodzielności i odpowiedzialności za wykonane zadania.
ORGANIZACJA ZAJĘĆ
Innowacja będzie realizowania od grudnia 2017r. do maja 2018r., jako jeden z elementów składowych zajęć rewalidacyjnych. Elementy arteterapii będą wprowadzane podczas zajęć jeden raz w miesiącu. Zostaną nią objęci uczniowie, którzy posiadają orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane przez Poradnię Psychologiczno- Pedagogiczną. Będzie to 6 uczniów z II i III klas gimnazjum.
Formy i metody pracy będą dostosowane do indywidualnych potrzeb i możliwości uczestników. Podczas zajęć będą stosowane różnorodne środki i narzędzia oddziaływań: masa solna, plastelina, farby, papier kolorowy, kredki, muzyka itp. W celu osiągnięcia założonych efektów będą one prowadzone w sposób systematyczny i ciągły.
SPODZIEWANE EFEKTY
Uczestnicy:
- znają różne materiały plastyczne i potrafią wykorzystać je w sposób twórczy,
- wyrażają swoje emocje i przeżycia w sposób społecznie akceptowany,
- mają rozwiniętą wrażliwość estetyczną,
- są bardziej samodzielni i pewni siebie,
- akceptują siebie i innych,
- rozwijają umiejętności organizowania własnego warsztatu pracy.
Efekty pracy uczniów będzie można oglądać na stronie internetowej szkoły w zakładce Galeria. Będą tam systematycznie zamieszczane zdjęcia wraz z opisem zajęć. Na koniec zostanie zorganizowana wystawa prac uczniów, które udało im się stworzyć w trakcie trwania projektu oraz stworzona będzie prezentacja multimedialna.
EWALUACJA
W trakcie prowadzenia innowacji dokonywana będzie systematyczna analiza pracy uczniów. Istotną będzie obserwacja, stopień zadowolenia uczniów z efektów pracy własnej, ich postawa, umiejętności. Służyć ma temu obserwacja oraz arkusz diagnozujący wypełniony przez prowadzącego zajęcia po ich zakończeniu.
Arkusz diagnozujący
Lp. |
Diagnozowana umiejętność |
XII |
I |
II |
III |
IV |
V |
1 |
Współpraca |
1 2 3 4 5 |
1 2 3 4 5 |
1 2 3 4 5 |
1 2 3 4 5 |
1 2 3 4 5 |
1 2 3 4 5 |
2 |
Samodzielność podejmowania twórczej aktywności |
1 2 3 4 5 |
1 2 3 4 5 |
1 2 3 4 5 |
1 2 3 4 5 |
1 2 3 4 5 |
1 2 3 4 5 |
3 |
Sprawność manualna |
1 2 3 4 5 |
1 2 3 4 5 |
1 2 3 4 5 |
1 2 3 4 5 |
1 2 3 4 5 |
1 2 3 4 5 |
4 |
Komunikacja |
1 2 3 4 5 |
1 2 3 4 5 |
1 2 3 4 5 |
1 2 3 4 5 |
1 2 3 4 5 |
1 2 3 4 5 |
5 |
Samoocena |
1 2 3 4 5 |
1 2 3 4 5 |
1 2 3 4 5 |
1 2 3 4 5 |
1 2 3 4 5 |
1 2 3 4 5 |
6 |
Znajomość materiałów plastycznych i ich wykorzystywanie w pracy |
1 2 3 4 5 |
1 2 3 4 5 |
1 2 3 4 5 |
1 2 3 4 5 |
1 2 3 4 5 |
1 2 3 4 5 |
W arkuszu zastosowana została pięciostopniowa skala ocen, gdzie 1 oznacza notę najsłabszą, a 5 najlepszą. Po zakończeniu innowacji prowadzący przygotuje sprawozdanie.
TEMATYKA ZAJĘĆ
- Prace z papieru- kartki okolicznościowe, dekorację, wycinanki.
- Finger painting- malowanie palcami.
- Prace z masy solnej- wazoniki, ozdoby świąteczne itp.
- Collage- łączenie różnych materiałów na płaszczyźnie.
- Decoupage- sztuka zdobienia przedmiotów użytkowych.
BIBLIOGRAFIA
- Jąder M.: Techniki plastyczne rozwijające wyobraźnię, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2005.
- Konieczna E.J.: Arteterapia w teorii i praktyce, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2003.
- Piszczek M.: Terapia zabawą- terapia przez sztukę, MEN, Warszawa 1997.
Opracowała mgr Magdalena Jankowska3